Server Nedir ?

Server (Sunucu), fiziksel ya da sanal ortamlarda kullanıcıların, veri saklamasına, düzenlemesine ve aynı zaman da silmesine olanak sağlayan gelişmiş ve 7/24 erişim yapılabilecek şekilde oluşturulan güçlü bilgisayarlara verilen isimdir.

Web Server Nedir?

Web sunucu olarak da adlandırılmaktadır Web sitelerinin barınmalarını ve yayınlanmasını sağlayan sunuculardır. Kullanıcılar web sitelerini internet ortamında yayınlayabilmesi için hosting (barındırma) hizmeti satın almaları gerekmektedir.

Hosting hizmetleri, web sitenize ait dosyaları sunucuya yükleyebilmenize olanak sağlayan hizmetlerdir. Ayrıca hosting hizmetleri sayesinde kontrol panelleriniz üzerinden mail hesapları oluşturabilir, gönderme / alma işlemleri yapabilir, veri tabanlarınızı kontrol edebilir ve düzenleme / silme / ekleme gibi işlemlerinizi yapabilirsiniz.

Günümüzde en çok web sunucuları Windows ve Linux dağıtımları olan işletim sistemleri üzerinde çalışmaktadır. Bir hosting paketi tercih edilirken, web sitesinin yazılmış olduğu dile göre tercih edilmektedir. ASP.net ile yazılmış olan siteler Windows işletim sistemini tercih ederken, PHP ile yazılmış olan siteler ise Linux işletim sistemli hosting hizmetlerini tercih etmektedirler.

Web Server Tipleri Nelerdir?

Günümüz de en çok tercih edilen Web sunucuları, Apache, NGINX, Lighttpd, LiteSpeed ve IIS ‘ dir.

Apache :

Apache sunucular, Apache Software Foundation (ASF) tarafından geliştirilmekte ve açık kaynak kodlu web server’ dır. Açık kaynak kodlu olması ayrıca bu web serverı ücretsiz olarak temin edilebilmesini de sağlamaktadır. Apache web sunucuları genellikle Linux dağıtımı olan işletim sistemleri üzerine kurulmaktadır. Apache kurulu web serverlara, WordPress, Drupal, Magento, Joomla, Laravel ve Djamgo gibi yazılımlar ile geliştirilen web sitelerinizi sorunsuz bir şekilde kullanabilirsiniz. Apache Web sunucuları ilk kez 1995 yılında piyasaya sürülmüştür. En son çıkan kararlı sürümü ise, 1 Haziran 2021 de 2.4.48 sürümünü çıkartmıştır

Nginx :

Nginx sunucular, bir Rus yazılım mühendisi Igor Sysoev tarafından geliştirilmiştir. İlk zamanlar da bir mail istemcisi olarak yazılmış olan Nginx, ilerleyen zamanlar da yüksek performans ve güçlü bir web sunucusu olarak tasarlanmıştır. Ayrıca Nginx web server da Apache’ de olduğu gibi açık kaynak kodlu bir web server’dır.

Lighttpd :

Lighttpd, ilk kez Mart 2003 tarihinde Jan Kneschke tarafından geliştirilmiştir. C proramlama dili ile geliştirilmiş ve açık kaynak kodlu bir web sunucusudur. Lighttpd web sunucuları diğer web sunuculara kıyasla daha az CPU ve Ram tüketimi sayesinde daha hızlı ve güvenli bir şekilde optimize edilmiştir. Ücretsiz bir yazılımdır. En kararlı sürümü 1.4.59 sürümüdür ve Şubat 2021′ de bu sürüm yayınlanmıştır.

Jigsaw :

Java dili ile geiştirilen Jigsaw, genel olarak tercih edilen bir web sunucusu değildir. Genel olarak deneysel amaçlı kullanılmaktadır. Java desteği olan her türlü cihaza kurulabilir. İlk kez 1996 Haziran ayında piyasaya sürülmüş ve son sürümü ise Nisan 2007 yılında çıkartılmıştır.

LiteSpeed :

LiteSpeed web sunucusu, ücretli ve lisanslı bir web sunucusudur. 2021 yılından bu yana aktif olarak kullanılan en popüler 4. web sunucusudur ve yaklaşık aktif web sitelerinin yüzde 8’inden fazlası kullanmaktadır. İlk kez Temmuz 2003 yılında piyasaya sürülmüştür ve George Wang tarafından geliştirilmiştir. C ve C++ programlama dilleri ile geliştirilmiştir. CloudLinux, Centos, Debian FreeBSD gibi işletim sistemleri ile uyumlu olarak çalışmaktadır. Şu anda en son sürümü 5.4.12, Mart 2021 yılında yayınlanmıştır. Litespeed  sunucuları ile ilgili olarak ayrıca Buraya tıklayarak da detaylı bilgiye sahip olabilirsiniz.

IIS :

IIS Web Server, Internet Information Services (İnternet Bilgi Servisi) kısaltmasıdır. Microsoft tarafından geliştirilmiş olan IIS Web server, Wİndows işletim sistemlerinde kullanılmaktadır. IIS Web server ile birlikte evde şahsi kullanmış olduğunuz bir bilgisayar üzerine kurabilir ve web üzerinde web sitenizi yayınlayabilirsiniz. Ancak bilgisayarınızı kapattığınız da web sitesinin erişimi de aynı şekilde erişime kapatılacaktır.

2021 yılında en çok tercih edilen 3 Web sunucuları ve kullanım oranları aşağıdaki gibidir.

Nginx : % 34

Apache : %26

Microsoft IIS : %6

Web Sitem için Hangi Sunucu Sistemini Seçmem Gerekiyor ?

Web siteniz için en uygun işletim sistemini kullanacağınız ya da kullanmış olduğunuz yazılımlara göre seçmeniz gerekmektedir. Örnek olarak HTML tabanlı bir web sitesi geliştirdiyseniz eğer,  Linux ya da Microsoft destekli işletim sistemlerini tercih edebilirsiniz.

Eğer web sitenizde, PHP ve Python gibi yazılımları kullanacak ve veritabanı olarak MySQL kullanıyor ya da kullanmak istiyorsanız Linux platformlarında çalışan hosting paketlerini tercih edebilirsiniz.

Fakat ASP ve Nginx gibi yazılımları kullanmak ve MsSQL ya da Access veri tabanlarını kullanmak istiyor ya da kullanıyorsanız Windows tabanlı hosting paketleri tercih etmeniz gerekmektedir.

Hosting Paketi Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyim ?

Hosting paketi seçerken hosting paketinizde yer alan CPU, Ram ve Disk özelliklerine göre tercihleri sıralayarak en hızlı olan sistemi seçebilirsiniz.  Web sitenizin yazılımı PHP tabanlı ise, Linux hosting paketlerini seçmeniz gerekmektedir. ASP tabanlı ise, Windows hosting paketlerini tercih etmelisiniz. Linux hosting paketlerinde genellikle kontrol paneli cPanel kullanılırken, Windows hosting paketlerinde Plesk panel kullanılmaktadır. PHP tabanlı web siteleriniz, Windows işletim sistemlerinde çalışabilir ancak Linux hosting paketlerinde alacağınız yüksek verimi, Windows hosting paketlerinde alamayabilirsiniz. Ancak ASP tabanlı web siteleri sadece Windows hosting paketlerinde kullanılabilmektedir. Linux hosting paketlerinde ASP tabanlı web sitelerinizin yazılımları çalışmamaktadır.

Web Server Güvenliği Nedir?

Web Server güvenliği, hosting firmalarının ve aynı zaman da Veri merkezlerinin (Data Center) almış olduğu bir güvenliktir. Veri merkezleri ya da hosting firmalarının alacağı güvenlik önlemleri yeterli bir güvenlik önlemi olmayabilir.

Web sitenizin kötü niyetli kişiler tarafından saldırılması durumunda sitenizin güvenliği için sizin de bir takım işlemler yapmanız durumunda saldırıları önleyebilirsiniz. Web sitenizin korumasını sağlayabilmeniz için bir takım güvenlik önlemleri almanız gerekmektedir. Aşağıdaki güvenlik önlemlerini web sitenize göre mutlaka uyarlamanız, sitenizin korumasını sağlayabilirsiniz ancak hiç bir zaman bir web sitesi için tamamen güvenli bir şekilde korunuyor diyemeyiz. Uygulayacağınız bu adımlar sadece bir takım saldırı yöntemlerine karşı alınacak önlemler ve sitenizin güvenliğini bir tık üst seviyede tutacak önlemlerdir.

1-  Mutlaka şifrenizi hiç bir kimse ile paylaşmayınız.
2- Web sitenize bağlı hesaplarınız için mutlaka karmaşık şifreler üretiniz. Doğum tarihi, telefon numarası, gibi basit şifreler belirlemeyiniz.
3-Genel olarak ücretsiz yazılımlardan ve eklentilerden kaçınız.
4- Hesabınızda aktif olmayan bir site ve veritabanı tanımlı ise, bu hesabı ve veritabanı bilgilerini siliniz. Kaybolmasını istemediğiniz veriler var ise yedeğini alıp daha sonrasında siliniz.
5- Klasörler için 755 bireysel yani tek dosyalar için 644 izin kodlarını uygulayınız.
6- Son olarak mutlaka web sitenizi daha öncesinde adını duyduğunuz hosting firmalarını tercih ediniz. Daha önce adını duymadığınız bir firmadan çok iyi araştırmalar yapmadan alışveriş yapmayınız.

Windows Sunucularda IIS kurulumu Nasıl Yapılır ?

IIS üzerinden web site yayını yapabilmeniz için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz.

1- İlk olarak Server Manager’ı açıyoruz ve ardından Add Roles and Features seçeneğini seçiyoruz.

2- Gelecek pencere herhangi bir işlem yapmadan Next butonuna tıklıyoruz.

 

3- Selection installation type kısmında iken Role-based or feature-based installation seçeneğini seçiyoruz ve daha sonrasında Next butonuna tıklıyoruz.


4- Selection destination server kısmından Select a server from the server pool seçeneğini seçip kurulum yapılacak sunucumuzu seçiyoruz. Tek bir sunucunuz var ise sunucunuz seçili olarak gelecektir. Sunucu seçimi yapıldıktan sonra da Next butonuna tıklayıp bir sonraki adıma geçebilirsiniz.


5- Select server roles kısmından sunucumuz için seçeceğimiz rolü seçmemiz gerekmektedir. Buradaki roller kısmından Web server (IIS) seçeneğini seçip Next butonuna tıklyıoruz.

6- Web server (IIS) kurulumunun yapılabilmesi için bazı bileşenlerin yüklenmesini belirten bir açılır pencere gelecektir. Bu pencerede yer alan Add Features butonuna tıklıyoruz.

7- Bir sonraki adım da Select features kısmından farklı rollerin de ekleyebileceğimiz adım gelecektir. Başka bir özellik seçimi yapmayacağımız için bu adımda bir işlem yapmayıp Next butonuna tıklıyoruz.

8- Bu adımda yani Web Server Role (IIS) sayfasında IIS versiyonu ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Next butonuna tıklayarak bu adımı da geçebiliriz.


9- Gelecek ekran da IIS rolü üzerinde yer alan bileşenler görüntülenmektedir. Bu adımda ek bir işlem yapmadan Next butonuna tıklayarak bir sonraki adıma geçebiliriz.


10- Confirm installation selections sayfasına geldiğimiz de Restart the destination server automatically if requred seçimi seçilerek rollerin kurulumu sonrasında sistemi yeniden başlatılması için bu seçeneği seçiyoruz ve install butonuna tıklayarak gerekli kurulum ve ayarların tamamlanmasını bekliyoruz.


11- Kurulum işlemleri tamamlandıktan sonra Close butonuna tıklayarak Web Server (IIS) kurulumunu tamamlıyoruz.

Windows sunucularımıza Buraya tıklayarak hızlı bir şekilde erişim yapabilirsiniz. Wİndows sunucularımız ile ilgili detaylı bilgi almak için teknik ekibimiz ile iletişime geçebilir ve detaylı bilgi alabilirsiniz.

Ubuntu sunucularına Apache Web Server Kurulumu Nasıl Yapılır ?

Aşağıdaki adımları takip ederek Ubuntu üzerinde Apache Web Server kurulumunu başarılı bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz.

Kuruluma başlamadan önce aşağıdaki adımları gerçekleştirirken Root kullanıcısına geçiş yapmanız gerekmektedir. Eğer ki Root olarak giriş yapılmaması durumunda aşağıda yer alan komutlar çalışmayabilir.

1 – ilk olarak apt update && apt upgrade -y komutunu çalıştıralım. Bu komut ile birlikte ilk önce update komutu ile sunucu yazılımlarını güncelliyor ve upgrade komutu ile de bu yazılımları sunucuya indirmiş oluyoruz.
2- Daha sonrasında apt install apache2 -y komutunu kullanarak Apache Web server yazılımını indiriyoruz.
3- Apache web server indirme işlemi tamamlandıktan sonra service apache2 start komutu ile Apache Web sunucusunu başlatıyoruz.
4- Artık Apache kurulumunu tamamladınız. Web tarayıcınızdan URL kısmına 172.17.0.2 ip adresini yazdıktan sonra karşınıza Default olarak Apache Ubuntu Hoş geldiniz sayfası gelecektir. Bu sayfada sunucuya yer alan önemli dosyaların nerede tutulduğu bilgilerini görüntüleyebilirsiniz.

Linux sunucularımıza Buraya tıklayarak hızlı bir şekilde erişim sağlayabilirsiniz. Linux sunucularımız ile ilgili detaylı bilgi almak için teknik ekibimiz ile iletişime geçebilir ve detaylı bilgi alabilirsiniz.